บริหารธุรกิจครอบครัว
ธุรกิจครอบครัวตามกฎหมายแล้วอาจแบ่งได้หลายรูปแบบไม่ว่าจะห้างหุ้นส่วนจำกัด บริษัทจำกัดบริษัทมหาชนหรือบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ อาจมีสัดส่วนการถือหุ้นส่วนมากกว่าร้อยละ 51 หรือ 100 ของจำนวนหุ้นทั้งหมด
รูปแบบของธุรกิจครอบครัว
- ธุรกิจอยู่ภายใต้ครอบครัวเดียวกัน
- ธุรกิจครอบครัวมีการจ้างผู้บริหารมืออาชีพเข้ามาแต่ครอบครัวยังคงถือหุ้น
- ธุรกิจครอบครัวมีการแบ่งหุ้นกับผู้บริหารมืออาชีพ
ปัญหาและแนวทางในการจัดการธุรกิจครอบครัว
- ขาดการจัดโครงสร้างการประกอบธุรกิจที่ดีและการถือหุ้นที่ดี
- ขาดการจัดทำเอกสารทางกฎหมายที่สำคัญ
- ขาดกลไกในการจัดสรรผลประโยชน์
- ขาดการสื่อสารแลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่างสมาชิกในครอบครัว
- ขาดแนวคิดในการแยกความแตกต่างระหว่างประเด็นทางธุรกิจและครอบครัว
- ขาดการวางแผนการสืบทอดธุรกิจ
- ขาดนโยบายการจ้างงานโดยเฉพาะ
- ขาดมืออาชีพที่ช่วยในการบริหารธุรกิจ
แนวทางการจัดการปัญหาธุรกิจครอบครัว
- แนวทางการแก้ปัญหาสำหรับเรื่องของกฎหมาย
- ต้องมีการจัดโครงสร้างหรือการถือหุ้นของบริษัท
- ต้องมีการจัดทำเอกสารทางกฎหมาย เช่น พินัยกรรม
- แนวทางการแก้ปัญหาสำหรับเรื่องของครอบครัว
- จัดให้มีกระบวนการสื่อสารภายในครอบครัว
- จัดให้มีกลไกการจัดสรรผลประโยชน์ระหว่างกัน
- มีกระบวนการในการคัดเลือกหรือสรรหามืออาชีพ
- มีกลไกขจัดปัญหาหรือความขัดแย้งเมื่อเกิดประเด็นระหว่างธุรกิจภายในครอบครัว
- แนวทางการแก้ปัญหาสำหรับธุรกิจ
- จัดให้มีมืออาชีพวางแผนกลยุทธ์ทางการเงิน
- กำหนดนโยบายให้สมาชิกในครอบครัวรู้จักทำงานในครอบครัวจากตำแหน่งเล็กๆ
- การหามืออาชีพ
- ใช้หลักธรรมาภิบาลหรือการกำกับดูแลกิจการที่ดี
- การพิจารณาบริษัทที่นำเข้าจดทะเบียนในตลาดทุน
จุดแข็งในการธุรกิจครอบครัว
- ความหลากหลายของสมาชิกในครอบครัวในหลากหลาย Generation
- การบริหารงานภายในสมาชิกในครอบครัวมีความยืดหยุ่น
- ความอดทนความพยายามและความอ่อนน้อม
จุดเด่นของธุรกิจครอบครัว
- 1.ความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน
การที่พนักงานในบริษัทเป็นคนในครอบครัวหรือวงศาคณาญาติของตนเองนั้น หมายความว่าสมาชิกของบริษัทย่อมมีความคุ้นเคยกันมาก รู้จักนิสัยใจคอกันดี
- 2.ธุรกิจครอบครัวจะมีวัฒนธรรมองค์กร
คนในตระกูลเดียวกันจึงมักมีความเชื่อ ค่านิยมในแบบเดียวกัน เช่น ค่านิยมเรื่องการเคารพอาวุโส การซื่อสัตย์ต่อลูกค้า การดูแลพนักงานแบบคนในครอบครัว แบบไม่ทอดทิ้งกัน เป็นต้น เมื่อคนรุ่นปู่รุ่นตาที่ได้ก่อตั้งบริษัทมีแนวนโยบายในการบริหารเช่นใด ก็มักจะถ่ายทอดความคิดนั้นมายังลูกหลานให้ช่วยสืบทอดยึดมั่นในหลักการนั้นๆ ด้วย
- 3.ความซื่อสัตย์และการรักษาความลับ
การทำธุรกิจครอบครัวนั้น มีข้อได้เปรียบสำคัญอีกประการหนึ่ง คือ ผู้บริหารสามารถไว้วางใจคนในครอบครัวในเรื่องความซื่อสัตย์ได้มากกว่าบุคคลภายนอก การรั่วไหลของเงินทอง การสูญเสียของข้าวของเครื่องใช้สำนักงานน่าจะเกิดขึ้นน้อยกว่า เพราะคนในครอบครัวจะช่วยกันเป็นหูเป็นตาห่วงใยทรัพย์สินของบริษัทมากกว่า
- 4.ความทุ่มเทให้กับงานและความรับผิดชอบเป็นเจ้าของงาน
เนื่องจากสมาชิกในครอบครัวมักมีส่วนร่วมเป็นเจ้าของกิจการอยู่ด้วย ทำให้มีความรู้สึกเป็นเจ้าของกิจการ ความรู้สึกว่าตนเองมีส่วนร่วมเป็นเจ้าของนี่เอง ที่จะทำให้สมาชิกแต่ละคนมีความห่วงใยบริษัทมากขึ้น ทำให้ทุ่มเทแรงกายแรงใจ และมีความรับผิดชอบทำงานอย่างเต็มที่
